Damga Vergisi Nedir? Damga Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Ertuğrul Karakaş

İçerik Yazarı

Damga Vergisi Nedir
Muhasebe
Yayımlanma Tarihi:
April 13, 2021
Güncelleme Tarihi:
21/3/2023
0 dk

Damga vergisi, kişiler ve kurumlar arasındaki anlaşma ve işlemlerin geçerliliğini sağlayan kâğıtlardan alınan vergidir. Yani kısaca her türlü sözleşmeden doğan ve devlet tarafından alınan bir vergi çeşididir. Eğer bu sözleşmeler iki kişi arasında ise iki taraf da bu verginin mükellefidir. Böylece damga vergisini iki taraf da öder.

Damga Vergisi Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Bu vergi kapsamında olan kâğıtların nüshasına göre damga vergisini hesaplamaktadır. Fakat suret veya fotokopi tutarı, damga vergisinin kapsamında değildir. Maktu ve nispi şekilde ödenebilmektedir. Eğer sözleşmede değer belirtilmemişse damga vergisini maktu olarak alınır; değer belirtilmişse nispi olarak alınır. Sözleşmede değer belirtilmiş ise, damga vergisi nispi şekilde ödenmektedir. Sözleşmeden alınacak damga vergisi oranı binde 9.48'dir.

  • Damga vergisi ödenecek olan kağıt türüne göre değişen fiyata sahiptir. Birbirinden farklı iki işlem aynı kağıt içerisinde yer alıyorsa, ikisi için de ayrı vergi ödemesi yapılması gerekir.
  • Damga vergisi hesaplaması yapılırken devlet tarafından belirlenen tutarın ilgili otoriteler tarafından belirlenen oran ile çarpılmasıyla hesaplanarak bulunur. Damga vergisi hesaplaması yapamayan ya da herhangi bir eksiklik çıkmasını istemeyen kişiler internet de mevcut olan sitelerden hesaplama yapabilirler.

Damga Vergisi Mükellefi Kimdir?

DVK ile sınırları belirlenmiş resmi nitelik taşıyan kâğıtları kim imzalıyorsa, o kişiler bu verginin mükellefidir. Fakat imza atan taraflardan biri resmi kuruluş veya muaf durumdaysa o zaman damga vergisini öteki taraf ödemektedir.

DVK’nın 24’üncü maddesine istinaden, vergiye tabi kâğıtların vergisi hiç ödenmemiş veya eksik ödenmişse imzalayanlar bu vergiden müteselsilen sorumludur.

Sürekli damga vergisi mükellefiyetine sahip olan taraflar damga vergisi beyannamesi vermekle mükelleftir. Ödemeler vergi dönemini içeren ayın 26. akşamına kadar yapılmaktadır.

Damga ve kağıtlar

Damga vergisi beyannamesi nedir ve nasıl doldurulur?

Damga Vergisi mükellefiyetine devamlı olarak sahip olan kişiler damga vergisi beyannamesi vermekle mükelleftir. Ödemler vergi dönemini içeren ayın 26. Akşamına kadar yapılır. Damga vergisi beyannameleri eğer elden verilecekse mükellef olan kişi veya kişilerin ikametgahının bağlı olduğu vergi dairesine verilmesi gerekiyor. Gelir idaresi başkanlığının internet sitesi olan Gelir İdaresi Başkanlığı'nda bulunan ‘Hazır Beyan Sistemi’ ile de gelirler beyan edilebilir.

Damga vergisi defteri ve damga vergisi beyannamesi oluşturmak için;

  • GİB sitesinin ana sayfasında yer alan muhasebebilgileri kısmında yer alan ‘Damga Vergisini Ekle’ seçeneğine tıklıyoruz.
  • Açılan sayfada sözleşmeyle alakalı olan bilgileridolduruyoruz.
  • Açıklama kısmını da doldurduktan sonra sağ alt kısımdabulunan kaydet tuşuna basarak kaydediyoruz.
  • Damga vergisine tabii olan sözleşmeniz başarılı bir şekildedeftere kaydedilmiş oluyor.
  • Defter menüsüne tıkladığınızda defter türü olarak ‘DamgaVergisi Defterini’ tıklamanız gerekiyor.
  • Görüntüle dediğinizde kaydetmiş olduğumuz sözleşmeninbilgileri karşınıza çıkmaktadır.
  • Bu bilgiyi excel çıktısı ya da pdf çıktısı olarakalabilirsiniz.
  • Belge üzerinde güncellemeler yapabilir ya da sözleşmeyisilebilirsiniz.

Oluşturduğumuz defter- beyan sistemi damga vergisi defteri sonrası beyannamesi oluşturmakısmına geldiğimiz de ise;

  • Beyannameler kısmında yer alan damga vergisi kısmınatıklıyoruz.
  • Beyanname oluştur sekmesinde yer alan soruları dolduruyoruz.
  • Oluştur tuşuna bastığımızda damga vergisi beyannamemiz başarılı bir şekilde oluşturuluyor.

Damga vergisi kimler tarafından ödenir? 

Damga vergisi, kurum ve kişiler arasında yapılan sözleşmenin tasdik edilmesi amacıyla istenmektedir. Gerçekleşen anlaşmanın geçerliliğinin resmi erk tarafından onaylanması anlamına gelen Damga Vergisi işlemi, iki gerçek kişi arasında gerçekleşiyorsa, damga vergisi tutarı iki kişiden eşit olarak alınmaktadır. Resmi kurum ve gerçek kişi arasında yapılan damga vergisi ödemesi, taraflardan biri eğer anonim şirket, diğeri şahıs şirketi ise ödeme anonim şirket tarafından ödenir.

Damga Vergisi yürürlüğüne bakıldığı zaman kağıt veya e-belgelerde imzası olan kişiler vergi mükellefi olarak tanımlanır.  Kurumlar ile kişiler arasındaki işlemlerin damga vergisini kişiler öder. Yabancı ülkelerde, Türkiye’deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen kağıtların vergisini, Türkiye’de bu kağıtları resmi dairelere ibraz eden, üzerlerinde devir veya ciro işlemleri yapanlar veya herhangi bir suretle hükümetlerinden faydalananlar öder.

Damga Vergisi Beyannamesi Ne Zaman Verilir?

Damga Vergisi Beyannamesi, ayın 23. gününe kadar verilmelidir. Beyanname verilen ayın 26. günü akşamına kadar ödenmesi gerekir. Damga Vergisi Beyannamesi, bağlı bulunan vergi dairesine ödenebilmektedir. Damga Vergisinin beyane edilmemesi durumunda çeşitli cezai yaptırımlar uygulanabilmektedir. Ödenmemesi durumunda, gecikme cazası ile birlikte vergi ziyaı uygulanmaktadır.

Damga Vergisi Nasıl Ödenir?

Damga vergisi ödeme yöntemlerinden yaygın olanları; pul yapıştırma yöntemiyle ödeme, makbuz karşılığı yoluyla ödeme, istikhaktan kesinti yaparak ya da basılı damga konulması yoluyla ödenebilmektedir.

Basılı damga konulması şekliyle ödeme

Aşağıda listelenen kağıtların Damga Vergisi pul yerine basılı damga şekliyle de ödenebilir.

• Makbuz ve ibra senetleri,

• Faturalar,

• Ulaştırma ile ilgili kağıtlar,

• Elektrik, havagazı, telefon ve su abonman mukavelenameleri,

• Maliye Bakanlığının müsaadesi alınmak şartiyle vergiye tabi diğer kağıtlar.

Makbuz karşılığı ödeme

Maliye Bakanlığı tarafından yetkilendirilen mükellefler, kurum ve kuruluşlar tarafından bir ay içinde düzenlenen kağıtların vergisi, ertesi ayın 20. günü akşamına kadar vergi dairesine bir beyanname ile bildirilir ve 26. günü akşamına kadar ödenir

İstihkaktan kesinti şekliyle ödeme

Kısaca, istihkaktan kesinti yapan vergi sorumlusu konumunda olduğu bu ödeme şekli, mevzuatta şu şekilde düzenlenmiştir; istihkaktan kesinti yapmak durumunda bulunan daire vemüesseseler tarafından bir ay içinde kesilen Damga Vergisi, ertesi ayın 20 nci günü akşamına kadar ödemenin yapıldığı yervergi dairesine bir beyanname ile bildirilir ve 26 ncı günü akşamına kadar yatırılır.

Damga Vergisi Yükümlülük ve Cezai Durumlar Nelerdir?

Birden fazla kişinin imzaladığı kağıtlara ait vergi ve cezanın tamamından yine imzalayanlar sorumludurlar. Bunlar arasında vergiden muaf olanların bulunması Damga Vergisinin eksik ödenmesini gerektirmez. Damga Vergisinden muaf kuruluşlarca kişilerin işlemleriyle ilgili olarak düzenlenen ve sadece bu kurumların imzasını taşıyan kağıtlara ait verginin tamamı gerçek kişiler tarafından ödenir. Ancak bu kağıtlara ait verginin hiç ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde vergi ve cezanın tamamından kişilerle birlikte kurumlar da sorumludurlar. Resmi daireler veya noterlerce düzenlenerek kişilere verilen veya dairede bırakılan ve Damga Vergisi hiç alınmıyan veya eksik alınan kağıtların vergisi mükelleflere, cezası düzenliyenlere aittir.
KaynakDamga Vergisi Mevzuat

Damga Vergsisinin, belirlenen tarih arasında beyan edilmemesi ve ödenmemesi durumunda, vergi ziyaı cezası ile birliket gecikme cezası da uygulanmaktadır. Damga vergisi ödeme yükümlülüğü ise tarafların niteliğine göre değişiklik göstermektedir.

• Taraflar eşit derece vergi mükellefi ise ödemeyi iki taraftan biri gerçekleştirebilir.

• Taraflardan birininin şahıs şirketi, diğeri anonim şirket ise ödemeyi anonomim şirke gerçekleştirir.

• Anlaşmada taraf olan kişi vergiden muaf ya da kamu kuruluşu ise, ödemeyi karşı taraf gerçekleştirir.

Damga Vergisi Tabi Kâğıtları Nelerdir?

Damga vergisine tabi kâğıtlar aşağıdaki gibidir:

  • Akitlerle ilgili kâğıtlar
  • Belli parayı ihtiva eden kâğıtlar:
  • Mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknameler (Binde 9,48)
  • Kira mukavelenameleri (Mukavele süresine göre kira bedeli üzerinden) (Binde 9,48)
  • Kefalet, teminat ve rehin senetleri (Binde 9.48)
  • Tahkim nameler ve sulh nameler (Binde 9.48)
  • Fesih nameler (Belli parayı ihtiva eden bir kâğıda taalluk edenler dâhil) (Binde 1,98)
  • (Değişik: 5766/10-b md.) (Yürürlük: 6.6.2008)
Damga Vergisi ile ilgili merak edilen sorular
Damga Vergisi Nedir?    

Taraflar ya da kurumlar arasında oluşan hukuki ve resmi işleri belirleyen kağıtlardan alınan vergilere denir.                  

Damga vergisini ödemek ile mükellefi olan kişiler kimlerdir?    

Kağıt ya da  e-belgelerde imzası olan kişiler vergi mükellefi olarak tanımlanır.      

Damga vergisinde ödemeyi kim yapar?  

Kişiler arasında oluşan damga vergisinde ödemeyi her iki taraf yaparken, kişi ile kurum arasında oluşan damga vergisini kişi öder.    

Damga vergisi nasıl hesaplanır?  

Damga vergisi hesaplaması yapılırken devlet tarafından belirlenen tutarın oran ile çarpılmasıyla bulunur.     

Damga vergisi beyannamesi nasıl oluşturulur?    

Gelir İdaresi Başkanlığı sitesinin beyannameler kısmından ‘damga vergisi’ seçeneğine tıklayarak damga vergisi beyannamesi oluşturabilirsiniz.          

No items found.

Damga Vergisi Nedir? Damga Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Ertuğrul Karakaş

İçerik Yazarı