Software as a service (SaaS) Nedir?
Teknolojinin gelişmesi ve yeniliklerin her geçen gün artması ile yazılım alanında pek çok kolaylık sağlanıyor. SaaS açılımı software as a service olan bu terim, bir bulut bilişim modelidir. Hizmet olarak yazılım anlamına gelen bu kısaltma, kullanıcılara bir uygulamaya erişim sağlama ve kullanma imkanları sağlar. Normal şartlarda bir yazılımı kullanabilmek için kullanıcıların o yazılımı satın alması ve kurulumunu sağlaması gerekir. Fakat SaaS, yazılımı bir hizmet olarak sağlar ve kullanıcılar çevrim içi bir şekilde uygulamaya erişim sağlayabilir.
Hizmet olarak yazılım modelinde yazılım sağlayıcısı uygulamayı barındırmak, yönetimini ve bakımını yapmakla sorumludur. Hizmeti kullanan kullanıcılar, genellikle web tarayıcısı aracılığıyla uygulamaya giriş sağlarlar. Bu durum kurulum gibi vakit gerektiren aşamalara gerek kalmadan kullanım sağlar. Genellikle abonelik tabanlı model kullanılır. Özetlemek gerekirse hizmet olarak yazılım (SaaS), kullanıcılara internet üzerinden erişilebilen ve abonelik tabanlı bir modelle sunulan bir yazılım hizmetidir. Kullanıcılar, yazılımın kurulumu, yönetimi ve bakımıyla ilgilenmek zorunda kalmadan uygulamayı kullanabilir.
SaaS modelinin avantajları birden fazladır. Öne çıkan avantajları arasında kullanıcıların güncelleme ve patchleri otomatik olarak alması, yazılımı herhangi bir donanıma gerek duymadan farklı cihazlarla erişebilmesi yer alır. Kolay ve kullanıcı dostu arayüzü ile pratik bir kullanım sağlar. SaaS iş modeli kullanıcı dostu bir hizmettir. Özellikle SaaS startups kuruluşları için oldukça avantajlıdır. Kullanıcılara daha az başlangıç maliyetiyle yazılım kullanma imkanı sağlar. Satın alma yerine abonelik ücreti çok daha uygundur. Pek çok sektörde yaygın bir şekilde kullanılan SaaS yazılım farklı uygulama modelleriyle sunulur. İşletme uygulamaları, müşteri ilişkileri yönetimi, proje yönetimi, insan kaynakları yönetimi, muhasebe ve finans, e-Ticaret, iletişim ve iş birliği gibi alanlarda yaygın olarak tercih edilir.
Türkçe karşılığı "hizmet olarak yazılım" olan SaaS (Software as a Service) , kullanıcıların uygulamalara internet üzerinden bağlanarak online olarak, çok düşük bir maliyetle hızlıca kullanabilmelerini sağlar. İlk olarak 1990’lı yıllarda ortaya çıkan bu kavramın çıktığı dönemlerde yazılımlar, genel olarak CD ya da DVD gibi fiziksel medya üzerinden satışı yapılıyordu. Kurulum ve yönetim gibi işlemler ise müşteri tarafından yapılıyordu. SaaS ile kurulum ve yönetim gibi işlemler dijitalleşti. Kurumsal kullanımda sıkça kullanılanlara örnek olarak CRM ve ERP verilebilir. Bu uygulamaları kullanabilmek için abonelik ücreti veya kullanım kapsamına göre ödeme alınır.
Bulut sistemlerinin ve teknolojik gelişimlerin etkisiyle çeşitli internet kavramları hayatımıza girmiş ve özellikle veri taşıma süreçlerinin hız kazanması SaaS, IaaS, PaaS gibi bulut bilişim modellerinin gelişmesini sağlamıştır. Hizmet olarak yazılım (veya SaaS), uygulamaları İnternet üzerinden hizmet olarak sunmanın bir yoludur. Yazılımı kurmak ve bakımını yapmak yerine sadece İnternet üzerinden erişerek kendinizi karmaşık yazılım ve donanım yönetiminden kurtarırsınız. SaaS uygulamalarına bazen Web tabanlı yazılım, isteğe bağlı yazılım veya barındırılan yazılıma denir. Adı ne olursa olsun SaaS uygulamaları, bir SaaS sağlayıcısının sunucularında çalışır. Sağlayıcı, güvenlik, kullanılabilirlik ve performans dahil olmak üzere uygulamaya erişimi yönetir.
Bulut sistemlerinin ve teknolojik gelişimlerin etkisiyle çeşitli internet kavramları hayatımıza girmiş ve özellikle veri taşıma süreçlerinin hız kazanması SaaS, IaaS, PaaS gibi bulut bilişim modellerinin gelişmesini sağlamıştır.
Hizmet olarak yazılım (veya SaaS), uygulamaları İnternet üzerinden hizmet olarak sunmanın bir yoludur. Yazılımı kurmak ve bakımını yapmak yerine, sadece İnternet üzerinden erişerek kendinizi karmaşık yazılım ve donanım yönetiminden kurtarırsınız. SaaS uygulamalarına bazen Web tabanlı yazılım, isteğe bağlı yazılım veya barındırılan yazılım denir. Adı ne olursa olsun, SaaS uygulamaları bir SaaS sağlayıcısının sunucularında çalışır. Sağlayıcı, güvenlik, kullanılabilirlik ve performans dahil olmak üzere uygulamaya erişimi yönetir.
SaaS (Software as a Service) Nasıl Kullanılır?
SaaS uygulamalarını kullanabilmek için ek bir yazılım satın alınması gerekmez. Gerek güncelleme gerek yazılım gerek bakım gibi ek süreçlerde de SaaS sağlayıcısı tarafından yapılır. Bu kapsamda kişiler ya da kurumlar, uygulamaya giriş yaparak uygulamayı güvenli ve kolay bir şekilde kullanabilir. Hizmet olarak yazılım satın alındığı andan itibaren çok kolay bir şekilde aktive edilir.
SaaS satışı yapanlar, taleplere göre belirlemiş oldukları iş planını müşterilere sunar. Kişi ya da kurumların dijital harcamalardan tasarruf etmesini sağlayan kullandığın kadar öde prensibi sayesinde pek çok kişi tarafından tercih edilir. Hizmet olarak yazılım uygulamalarını kullanma sürecindeki şart ve koşulları belirleyen resmi evrak hizmet düzeyi sözleşmesidir. Bu sözleşme ile müşterilerin sahip oldukları hak ve özgürlükleri belirlenir. Sağlayıcı vasıtasıyla iletilen uygulama güncelleme ya da bakım gibi ek süreçlere ihtiyaç duymadan gönül rahatlığı ile kullanılabilir.
Hem kaydetme hem depolama konusunda üstün bir performans sağlayan hizmet olarak yazılım uygulamaları, verilerin ve ayrıca şirket bilgilerinin kaydı yapılmadan muhafaza edilmesini sağlar. Her saniye yenilenen SaaS servisleri içinde bulunan bilgileri sürekli olarak yedekler. Böylece herhangi bir şirket verisinin kaybolmasının önüne geçilmiş olur. Hizmet olarak yazılım internet ağının niteliği doğrultusunda çalıştığı için internette yaşanabilecek olan olumsuzluklar SaaS deneyimini de etkiler. Ağ bağlantısının kesildiği noktalarda ise tamamen işlevsiz bir hale gelebilir. Bu gibi durumlarda şifre çalınması gibi olumsuz sonuçlar da doğabilir. Türkiye de dahil olmak üzere birçok ülkede devamlılık haline gelen SaaS, herhangi bir kurulama ihtiyaç duyulmadan dijital uygulamalar anlamını taşır. Fi armaların bütün iş süreçlerini daha nitelikli bir hale getiren bu uygulama; entegrasyon, depolama, güncelleme ve ölçeklendirme gibi pek çok alanda büyük ölçekli olarak kolaylık sağlar.
SaaS Teknolojisinin Avantajları Nelerdir?
SaaS son yıllarda çok fazla popülerleşmiştir ve geleneksel yöntemlere göre birçok avantaj sunar:
● Kullandığınız kadar ödeme: Genel olarak bir sürü seçenek sunmakla beraber istekleriniz doğrultusunda kullanım kapsamınızı işinizin büyüme oranına veya çalışan sayınıza bağlı olarak değiştirebilirsiniz.
● Yer-zaman fark etmeksizin internet üzerinden kolay ulaşım: Tek ihtiyacınız olan bir tarayıcı ve internet erişimi.
● Kolay güncelleme: SaaS sağlayıcıları donanım ve yazılım güncellemeleriyle uğraşırken sizden iş yükünü alır ve güncellemeler için çaba sarf etmeniz gerekmez.
● Geniş çözüm seçeneği: Tek yazılıma bağlı kalmaksızın istediğiniz yazılımın istediğiniz kadar özelliğini dilediğiniz gibi kullanabilirsiniz.
Dezavantajları Nelerdir?
Bulut bilişim, sınırlı bir bütçeyle son teknolojiye erişim ve profesyonel destek sağlamakla beraber bazı sorunları da beraberinde getirebilir. Bu sebeple son kararı vermeden önce dezavantajlarına da bir bakmak gerekir. Dezavantajlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:
● Kontrol Kaybı: Kontrol sizde değildir. Genellikle herkes yazılım uygulamasının en son sürümünü kullanmak zorundadır ve özelliklerde yükseltmeleri veya değişiklikleri erteleyemez.
● Güvenlik ve veri sıkıntıları: Hassas bilgilerin gizliliği önemli bir husustur.
● Performans: SaaS modeli web dağıtımına bağlı olduğundan internet erişiminiz kesildiğinde verilerinize ulaşamazsınız.
● Sınırlı sayıda uygulama: gün geçtikçe popülerleşse de hala kullanılmadığı alanlar bulunur.
● Bağlantı problemleri: SaaS modeli, web dağıtımını temel aldığından internet servisiniz başarısız olursa verilerinize erişiminizi kaybedersiniz.
Yaygın Bulut Bilişim (SaaS) Modelleri Nelerdir?
● IaaS (Infrastructure as a Service): Hizmet olarak sunulan altyapı (IaaS), tedarikçinin kullanıcılara sunucu, depolama, ağ gibi bilişim kaynaklarına erişim verdiği bir bulut bilişim modelidir. Kuruluşlar bir hizmet sağlayıcının altyapısında kendi platformlarını ve uygulamalarını kullanır.
SaaS (Software as a Service): Anahtar teslim paket olarak kurulan, internet bağlantısı bulunan bir cihazdan ilgili tarayıcıya girilerek kullanılabilen yazılımları kapsayan teknolojilerin bütünüdür. Pek çok internet hizmeti, e-posta, veri depolama gibi süreçler hizmet SaaS şeklinde sunulabilmektedir.
● PaaS (Platform as a Service): Üçüncü taraf bir bulut hizmet sağlayıcısının, uygulama barındırma veya geliştirme için gerekli donanım ve yazılım araçlarını, müşterilere internet üzerinden sunduğu bir bulut hizmeti modelidir.
SaaS Teknolojisinin Avantajları Nelerdir?
SaaS son yıllarda çok fazla popülerleşmiştir ve geleneksel yöntemlere göre bir sürü avantaj sunmaktadır. İşte bunlardan bazıları:
- Kullandığınız kadar ödeme: Genel olarak bir sürü seçenek sunmakla beraber istekleriniz doğrultusunda kullanım kapsamınızı işinizin büyüme oranına veya çalışan sayınıza bağlı olarak değiştirebilirsiniz.
- Yer zaman farketmeksizin internet üzerinden kolay ulaşım: Tek ihtiyacınız olan bir tarayıcı ve internet erişimi.
- Kolay güncelleme: SaaS sağlayıcıları donanım ve yazılım güncellemeleriyle uğraşırken, sizden iş yükünü alırlar ve güncellemeler için çaba sarfetmeniz gerekmez.
- Geniş çözüm seçeneği: Tek bir yazılıma bağlı kalmaksızın, istediğiniz yazılımın istediğiniz kadar özelliğini dilediğiniz gibi kullanabilirsiniz.
Dezavantajları Nelerdir?
Bulut Bilişim sınırlı bir bütçeyle son teknolojiye erişim ve profesyonel destek sağlamakla beraber bazı sorunları da beraberinde getirebilir. Bu sebeple son kararı vermeden önce dezavantajlarına da bir bakmak gerekmektedir. Dezavantajlarından bazıları:
- Kontrol Kaybı: Kontrol sizde değildir. Genellikle herkes yazılım uygulamasının en son sürümünü kullanmak zorundadır ve özelliklerde yükseltmeleri veya değişiklikleri erteleyemez.
- Güvenlik ve veri sıkıntıları: Hassas bilgilerin gizliliği önemli bir husustur.
- Performans: SaaS modeli web dağıtımına bağlı olduğundan, internet erişiminiz kesildiğinde verilerinize ulaşamazsınız.
- Sınırlı sayıda uygulama: gün geçtikçe popülerleşse de hala kullanılmadığı alanlar bulunmaktadır.
- Bağlantı problemleri: SaaS modeli web dağıtımını temel aldığından, internet servisiniz başarısız olursa verilerinize erişiminizi kaybedersiniz.
Konuyla ilgili diğer blog içeriklerimiz:
Servis Modeli Bankacılığı (BaaS) Nedir?
