e-Beyanname Nedir? Nasıl Düzenlenir?

Ertuğrul Karakaş

İçerik Yazarı

e-Beyanname Nedir
Muhasebe
Yayımlanma Tarihi:
October 21, 2022
Güncelleme Tarihi:
18/11/2023
0 dk

Gelişen internet teknolojileri, dijitalleşen vergilendirme süreçleri ile vergi dairesine bildirilmesi gereken evraklar da dijital ortama taşınmıştır. Bunlardan biri de beyanname işlemlerinin elektornik ortamda gerçekleştirilmesini sağlayan e-beyannamedir. E-Beyanname kullanımı ile ilgili merak ettiğiniz tüm soruları sizin için derledik.

E-Beyanname Nedir?

Beyanname, kökeni arapça olan; açıklama, bildirme anlamında dilimize eklenen bir kelimedir. Beyanname yazı ile yapılan bildirim olarak muhasebe terminolojisinde yer edinmiştir. Genellikle birtakım vergi türlerinin miktarını hesaplamak için, mali müşavirler, muhasebeciler ya da mükellefler tarafından vergi dairesine yapılan bildirimi ifade etmektedir.

e-Beyanname ise internet teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte, Gelir İdaresi Başkanlığınca belirlenen prosedürlere uygun olarak yine elektronik ortamda hazırlanabilen ve ilgili vergi dairesine dijital olarak verilebilen dijital işlemi ifade etmektedir.

Fiziksel beyanname ile aynı niteliklere sahip olan e-beyanname, vergi dairesine verilmesi gereken ibrazın elektronik ortamda yapılmasıdır. Kazancın vergilendirilmesi için onu yasal alana taşır ve kazanç üzerinden vergilendirme yapılmasını mümkün kılar.

Yasal olarak vergi dairesine verilmesi gereken belgelerin elektronik ortamda, vergi dairesine gidip yüz yüze işlem yapmadan gerekli kuruma ulaştırılmasını sağlar. E-beyannamede ve fiziksel beyannamede aynı bilgiler yer alır. Hukuki anlamda aralarında hiçbir fark yoktur.

E-Beyanname Başvurusu Nasıl Yapılır?

E-Beyanname başvurusu Gelir İdaresi Başkanlığı’nın web sitesi üzerinden yapılabilir. İnternet Vergi Dairesi, e-beyanname bölümünde e-beyanname için toplam dört tane talep formunu vatandaşlara sunmaktadır. Elektronik Beyanname Gönderme Aracılık Yetkisi Talep Formu’nun doldurulması gerekir.

Formu dolduran kişiler bağlı bulunduğu vergi dairesine bizzat başvurmalıdır. Tüzel kişilik statüsünde bulunanlar ise kanuni temsilcileri aracılığı ile vergi dairesine müracaat etmelidir. GİB üzerinden Elektronik Beyanname Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi Sözleşmesi’ne de ulaşılabilir. Peki e-beyanname nasıl verilir?

Elinde kağıt ve kalem olan yakın çekim el

E-Beyanname Nasıl Verilir?

Dijital Vergi Dairesi üzerinden ''Beyanname Modülü'' menüsüne girdikten sonra vermek istediğiniz beyanname için bir taslak oluşturabilir veya herhangi bir platformda oluşturulmuş paketleri e-Beyanname sistemine yükleyebilirsiniz. Beyannameler, düzenlendikten sonra paketlenmelidir.

Beyannameleri paketledikten sonra Gelir İdaresi Başkanlığı’nın web sitesinde e-beyannameler bölümüne kullanıcı kodu ve şifreniz ile giriş yapmalısınız. Ardından sitenin Paket Gönderme Menüsü’nü seçin. Bu ekrandan göndermek istediğiniz paketi seçerek gönder butonuna tıklamanız halinde e-beyannamenizi göndermiş olacaksınız.

Tek paket için ekleyeceğiniz beyanname sayısında bir sınır bulunmamaktadır. Ancak dosya boyutunda bir sınırlama mevcut. Göndereceğiniz paketin boyutu 1 MB’ı geçmemelidir.

Paket sistemi, sadece iletim için bir araçtır. Bu sebep ile aynı paket içinde farklı vergilere, dönemlere, vergi dairelerine ait beyannameler yer alabilir. Elektronik beyanname için geçerli paket sisteminin bir diğer özelliği de tek bir beyanname gönderecek olsanız bile web sitesinde paket oluşturmanız gerektiğidir.

e-Beyanname Süreci ile İlgili Gelişme

İnternet Vergi Dairesi ve İnteraktif Vergi Dairesi ve E-Beyanname sisteminde yapılan işlemler, Dijital Vergi Dairesi'nde birleştirilmiştir. Bu nedenle, ilgili sistemlere giriş yapıldığında, kullanıcılar Dijital Vergi Dairesine yönlendirilmektedir.

Ancak ilgili sitelerin portalındaki tüm işlemlerin Dijital Vergi Dairesine taşınması tam olarak gerçekleşmediğinden, Dijital Vergi Dairesinden bazı işlemler için kullanıcılar eski portallara otomatik olarak yönlendirilecektir. Dijital Vergi Dairesi Nedir? Nasıl Kullanılır? içeriğimiz ile, konu hakkında ayrıntılı bilgiye ulaşabilirsiniz.

Kimler E-Beyanname Verebilir?

Farklı gerçek ve tüzel kişiler elektronik beyanname sisteminden yararlanabilmektedir.

● Katma bütçeli idareler,

● İl özel idareleri,

● Kamu iktisadi teşebbüsleri,

● Belediyeler ve bunlara bağlı iktisadi işletmeler,

● Döner sermayeli işletmeler,

● Devlet ve kamu iktisadi teşebbüsleri iştirakleri,

● Noterler ve noter vekilleri,

● Özerk kuruluşlar,

● Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 257. maddesinin bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden, 3568 sayılı kanun uyarınca yetki almış olup bağımsız çalışan serbest muhasebeci,

● 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu uyarınca çıkarılan tebliğlere göre aktif büyüklükleri veya net satış hasılatlarının belli bir tutarın üzerinde olması nedeni ile beyannamelerini meslek mensubuna imzalatmak zorunluluğu bulunmayan mükellefler,

● Serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirler, gayrimenkul sermaye iradı mükellefleri, meslek odaları,

● İlgili kanuna göre kurulan tarım kredi kooperatifleri ve birlikleri,

● Avukatlık Kanunu’na göre ruhsat almış avukatlar beyannamelerini çevrimiçi ortamda doğrudan kendileri gönderebilirler.

E-Beyanname Verebilmek İçin Gerekli Programlar Nelerdir?

E-beyanname vermek için kullanılması gereken bazı programlar vardır. Bu programlar kullanılırken zaman zaman güncelleme ve versiyon yükseltme işlemleri gerekebilmektedir.  İşlemlerin daha hızlı ve sorunsuz tamamlanması için Gelir İdaresi Başkanlığı’nın sitesinde ilgili bölümde programların son durumu kontrol edilmelidir.

JRE (Java Runtime Environment), düzenleme programının çalışması için yüklenmesi zorunlu olan bir programdır. Beyanname Düzenleme Programı (BDP), e-beyannamelerin hazırlanacağı programdır. Program üzerindeki eksikliklerin giderilmesi ve programın daha yüksek verim ile çalışması için belirli aralıklarla bu program güncellenmelidir.

Beyanname Düzenleme Programı Yardım, BDP için yardım sağlayan bir kılavuzdur. BDP üzerinden yardım butonuna tıklayarak kılavuza erişilebilir. Adobe Acrobat Reader, PDF biçimindeki dosyaların açılmasını sağlar. Beyanname ve tahakkuk fişlerinin görüntülenmesi için gerekli bir programdır.

E-Beyanname Kullanımı Zorunlu mu?

Elektronik beyanname uygulaması Maliye Bakanlığı tarafından 2004 yılında işleme konmuştur. Bu tarihten itibaren bazı beyannamelerin elektronik ortamda gönderilmesi zorunlu hale gelmiştir. Vergi dairelerindeki iş yükünü azaltmak için vergiler üzerinde kademeli olarak elektronik ortama geçiş sağlanmıştır. Elektronik beyanname ile beyan edilecek vergiler şöyle sıralanmaktadır:

● Yıllık gelir vergisi,

● KDV,

● Kurumlar vergisi,

● Banka ve sigorta muameleleri vergisi,

● Şans oyunları vergisi,

● ÖTV,

● Özel iletişim vergisi beyannameleri.

Bunların haricinde geçici vergi beyannamesi, muhtasar beyannameler ve çevrimiçi ortamda gönderilen beyannamelere ilişkin düzeltme beyannameleri vergi dairesine elektronik ortamda gönderilmelidir.

E-Beyanname ile Hangi Belgeler Gönderilir?

Elektronik beyanname ile gönderilmesi zorunlu vergiler içeriğin bir üstteki başlığında listelenmektedir. Bunun haricinde, gönderiminin elektronik ortamda yapılması zorunlu olmadığı halde e-beyanname ile gönderilebilecek vergiler bulunmaktadır.

Bunlar; noter harçları vergisi, MEP iştirakçileri kurumlar vergisi, damga vergisi, geçici vergilerden kurumlar vergisi mükellefleri için geçici vergi ve gelir vergisi mükellefleri için geçici vergi ile kaynak kullanımını destekleme fonu kesintisidir. ÖTV, KDV, şans oyunları vergisi, yıllık gelir vergisi, kurumlar vergisi, muhtasar beyannameler gibi belgelerin ise e-beyanname ile gönderilmesi zorunludur.

Hatalı Gönderilen e-Beyanname Nasıl Düzeltilir?

Elektronik beyanname kullanılırken yaşanabilecek hatalar için sistem tamamlama ve düzeltme yolları planlamıştır. Bu yollar ile gerekli belgeler ilgili yerlere daha rahat ve kolay bir şekilde ulaştırılabilmektedir. Düzeltme beyannamesi, hatalı gönderilen e-beyannameleri düzeltmektedir.

Düzeltme beyannamesi de tıpkı e-beyanname gibi çevrimiçi ortamda düzenlenir. GİB üzerinden Düzeltme Dilekçesi doldurulur. Dilekçe doldurulduktan sonra e-beyannamedeki hata ve eksikleri bildiren düzeltme beyannamesi hazırlanır.

İki beyanname arasında vergi farkı bulunuyorsa bir başka ifade ile vergi tarhı iki beyannamede aynı değil ise aradaki farka ilişkin tahakkuk fişi kesilmelidir. Konu ile ayrıntılı bilgi almak ve beyanname düzeltme işleminiz hızlandırmak için ilgili blog içeriğimiz olan Düzeltme Beyannamesi Nedir? Nasıl Verilir? adlı içeriğimize ulaşabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Hangi Beyanname Türlerini Gönderebilirim?

e-Beyanname ile verilen başlıca beyanname türleri şunlardır;

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi
MEP İştirakçileri Kurumlar Vergisi
Banka Muameleleri Vergisi
Sigorta Muameleleri Vergisi
Katma Değer Vergileri KDV1 ve KDV2
Damga Vergisi
Yıllık Gelir Vergisi
Kurumlar Vergisi Mükellefleri İçin Geçici Vergi
Gelir Vergisi Mükellefleri İçin Geçici Vergi
Kurumlar Vergisi
Ba / Bs Formları
Geri Kazanım Katılım Payı
Muhtasar Beyanname
Özel İletişim Vergisi

e-Beyanname göndermek için gerekli programlar hangileridir?

Öncelikle e-Beyanname hazırlanmak istenen bilgisayarda en az 256 MB RAM, Pentium 3 ve Windows işletim sistemi kurulu olmalıdır. Bunun haricinde;

•JRE (Java Runtime Environtment)

•Beyanname Düzenleme Prgramı (BDP) ve  Beyanname Düzenleme Prgramı Yardım

•Adobe Acrobat Reader (PDF Okuyucu)

İlgili programlar yüklenirken, güncel versiyonları tercih edilmelidir.

e-Beyanname düzenlemek için gereken programları nereden indirebilirim?

Gerekli işletim sistemi, JRE, BDP ve Adobe Acrobat Reader güncel versiyonlarını beyanname düzenleyeceğiniz bilgisayara indirdikten sonra, beyanname düzenlemek için gereken tüm programları Gelir İdaresi Başkanlığı adresinden indirebilirsiniz.

No items found.

e-Beyanname Nedir? Nasıl Düzenlenir?

Ertuğrul Karakaş

İçerik Yazarı