Nace Kodu Nedir? Nace Kodu Sorgulaması Nasıl Yapılır?

Ertuğrul Karakaş

İçerik Yazarı

Nace kodu nedir nereden öğrenilir?
Muhasebe
Yayımlanma Tarihi:
March 21, 2021
Güncelleme Tarihi:
27/11/2023
0 dk

NACE Kodu yeni iş kuran girişimcilerin karşılaştığı pek çok farklı terimden biridir. Bu yazımızda özellikle genç girişimciler tarafından merak edilen NACE Kodu ile merak edilen tüm soruların cevabını bulabilirsiniz. Tüm detayları ile içeriğimizde!

NACE Kodu Nedir?

NACE (Avrupa Ekonomik Faaliyetler Sınıflandırması) kodu, işletmelerin faaliyetlerini sınıflandırmak için kullanılan bir standarttır. Bu kodlar, işletmelerin faaliyet alanlarını belirlemek, ekonomik verileri toplamak ve karşılaştırmak için kullanılır. NACE kodları, bir işletmenin faaliyet alanını belirlemek için kullanılır ve her sektör için benzersiz bir kodu vardır.

NACE kodları, işletmelerin faaliyet alanlarının belirlenmesi için uluslararası olarak kullanılan bir standarttır. Bu standart, işletmelerin faaliyetleri hakkında doğru ve detaylı bilgi toplamak için de kullanılır. Özellikle ekonomik analizlerde, işletmelerin faaliyetlerine ilişkin verilerin doğru bir şekilde toplanması ve karşılaştırılması önemlidir.

NACE kodları sayesinde farklı sektörlerdeki işletmelerin faaliyetleri kolayca sınıflandırılabilir ve karşılaştırılabilir hale getirilebilir. Bu da ekonomik verilerin daha doğru ve tutarlı bir şekilde toplanmasına yardımcı olur.

nace kodu sorgulama

Nace Kodu Neden Kullanılır?

NACE Kodu, firmaların ve firmalara ait olan iş yerlerinin tehlikelerine göre sınıflandırılmasına yarayan 6 hanelik bir şifredir. Ülkemizde altı faaliyet kodu ismiyle bilinen bu kodun açılımı Avrupa Birliği’nde Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflanması şeklindedir. İstatistiki araştırmalarda sıkça kullanılan bu kod, işyerinin tehlike boyutunu belirlemede de oldukça büyük bir yere sahip.

Altı faaliyet kodu olarak da bilinen NACE kodu, yeni bir işletme kurmak isteten kişiler tarafından sıklıkla aratılan bir terim. Temelinde bir kodlama sistemi olan altı faaliyet kodu, Avrupa’da ekonomik faaliyetlerin sınıflandırılması amacıyla kullanılmaktadır.

Ekonomik Faaliyetlerin Uluslararası Standart Sanayi Sınıflaması (ISIC) ile ilişkilidir. NACE, Avrupa'daki ekonomik faaliyetleri tasnif etmek için kullanılan bir iş güvenliği standartıdır. Bu kodlar, ekonomik faaliyetlerin türüne ve sektörlere göre çeşitlenir ve gruplanır.

NACE kodları, işletmelerin faaliyetlerini tanımlayan bir sınıflandırma türüdür. Bu kodlar ile, işletmelerin faaliyetlerine, türüne ve sektörüne göre gruplandırılması geçekleştirilir. İşyerleri, kayıt yaparken ya da işletme verilerini raporlarken, hangi NACE kodunun işletmelerinin faaliyetleri için uygun olduğunu bu kodlar aracılığıyla seçmektedirler.

İşyeri açılışı yapacak yeni işletmelerin, iş sağlığı ve güvenliği kanunu kapsamında NACE kodunu belirlemesi ve işletmelerde gerekli iş güvenliği tedbirlerinin alınmasıda önemli bir etken olarak karşımıza çıkmaktadır.

NACE Kodu Türkiye'de Kullanılıyor mu?

NACE kodu Türkiye'de kullanılmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından hazırlanan Türkiye Ekonomik Faaliyet Sınıflandırması (TEFS) listesi kullanılarak Türkiye'deki işletmelerin faaliyetleri, NACE kodlarına göre sınıflandırılır. Bu sınıflandırma, Türkiye'deki ekonomik verilerin toplanması ve analiz edilmesi için önemlidir.

TÜİK tarafından hazırlanan Türkiye Ekonomik Faaliyet Sınıflandırması (TEFS) listesi, NACE kodlarının Türkiye'deki işletmelerin faaliyetleri için uyarlanmış hali olarak düzenlenir. TEFS listesi, Türkiye'deki işletmelerin faaliyetlerini 21 bölüm ve 732 alt sektöre göre sınıflandırır. Bu sayede Türkiye'deki işletmelerin faaliyetleri daha detaylı incelenerek analiz edilebilir.

TEFS listesi, Türkiye'deki ekonomik verilerin toplanması ve analiz edilmesi için önemlidir. Bu veriler, ekonomik kalkınma, yatırım ve istihdam gibi konuların değerlendirilmesinde kullanılır.

Ayrıca işletmelerin faaliyetleri hakkında doğru ve tutarlı bilgi toplamak için de kaynaklık eder. Bu da işletmelerin doğru bir şekilde sınıflandırılmasını ve ekonomik verilerin daha doğru bir şekilde toplanmasını sağlar.

TEFS listesi, Türkiye'de ekonomik faaliyetleri sınıflandırmak için kullanılan diğer sınıflandırma sistemlerine göre daha modern ve günceldir. TEFS listesi, uluslararası standartlara uygun olarak hazırlanmıştır ve dünya genelinde de benzer şekilde kullanılır. Bu sayede Türkiye'deki işletmelerin faaliyetleri uluslararası standartlarla uyumlu hale getirilir ve uluslararası karşılaştırmalar yapılabilir.

NACE Kodu Ne İşe Yarar?

Kodun işlevleri temel olarak ikiye ayırabilir.

İstatistiki araştırmalar için bir referans kaynağı:

Kod, işyerlerini yaptıkları işlere göre ayırır. Bu sayede kod kullanılarak bir firmanın hangi sektörde ne gibi faaliyetlerde bulunduğu öğrenilebilir. Kodun bu özelliği Avrupa’da veya geçerli olduğu ülkelerde ekonomik faaliyetlerin sınıflandırılmasına ve bunlarla ilgili istatistiklerin üretilmesine yardımcı olur.

İşyerinin tehlike boyutunu belirlemeye yarayan bir araç:

Altı faaliyet kodu işyerlerinin tehlike boyutlarını belirler. Kodun ilk iki sayısı işyerinin genel faaliyetlerini belirtirken, son dört sayı altfaaliyetlerini gösterir. Bu sayede işyerinin tehlike boyutu belirlenir. NACE Kodu tehlike sınıfı firmaların işyerlerinde gerekli olan iş sağlı önlemlerini almasına yardımcı olur. Tehlike sınıfları;

Az Tehlikeli: Alışveriş, gıda, perakende işletmeleri,
Orta Tehlikeli: Boyama, kesme gibi servis hizmeti veren işletmeler,
Çok Tehlikeli: Tersane işletmeleri, madencilik ve inşaat sektörleri.

NACE Kodu Değişikliği Nedir? Nasıl Yapılır?

NACE Kodu değişikliği, bir işletmenin faaliyet alanında değişiklik olduğunda veya yeni bir işletmenin faaliyetlerinin sınıflandırılması gerektiğinde yapılır. Değişiklik yapılması gereken durumlarda, işletme yeni bir NACE kodu talep etmek zorundadır.

İşletme, NACE kodu değişikliği yapmak için TÜİK'in internet sitesinde yer alan "TEFS Değişiklik Talep Formu"nu doldurarak talebini iletmelidir. Bu talebin değerlendirilmesi sonucunda yeni bir NACE kodu ve faaliyet alanı için onay alacaktır.

NACE Kodu Sorgulama

NACE Kodu öğrenme ve sorgulama işlemleri için pek çok farklı yol ve yöntem bulunuyor. Kodu bulunduğunuz ilin ticaret odasının sitesinden, SGK üzerinden sorgulama yaparak, KOSGEB ve GİB gibi kuruluşların sitelerinde yayınlanan NACE Kodu listesi üzerinden öğrenebilirsiniz.

1)SGK NACE Kodu Sorgulama

İşyerinizin altı faaliyet kodunu Sosyal Güvenlik Kurumu’nun web sitesinde yayınlanan SGK NACE Kodu listesi üzerinden öğrenebilirsiniz. Bunun için SGK sicil numaranızın 2. 3. 4. 5. 6. ve 7. numaralarını kullanmalısınız. Bu numaralar aynı zamanda sizin NACE kodunuzdur.

2) Ticaret Odasından Faaliyet Kodu Sorgulama

Bağlı bulunduğunuz ticaret odasının web sitesinde yayınlanan listelerden NACE Kodunuzu öğrenebilirsiniz.

KOSGEB NACE Kodu listesi, GİB NACE Kodu listesi, vergi dairesi altı faaliyet kodları listesi gibi listeleri de ilgili kurumların web sitelerinden bulup görüntüleyebilirsiniz.

3) İstanbul Ticaret Odası (İTO) NACE Kodu Öğrenme

İstanbul Ticaret Odası adresinden, Bilgi Bankası sayfasını açın ve “Faaliyet Konusuna Göre NACE Kodları” seçeneğini seçin veya arama kısmına “NACE Kodları” yazın.

Açılan sayfada faaliyet alanınıza göre kod sorgusu yapabilir, İstanbul Ticaret Odası faaliyet kodları listesini görüntüleyebilirsiniz.

4)Vergi Levhasından Altı Faaliyet Kodu Öğrenme

Vergi levhası üzerinde bulunan “ana faaliyet kodu ve adı” kısmındaki 6 satırlık kod firmanızın altı faaliyet kodudur.

NACE Kodu Değişikliği Nasıl Yapılır?

Bazı durumlarda NACE Kodunuz vergi levhası üzerinde yanlış yazılmış olabilir. Bazen de firmalar faaliyet alanlarını değiştirebilir. Bu gibi durumlarda NACE Kodu değişikliği yapılması zorunludur.  Bunun için;

  • İşyerinizin bağlı bulunduğu vergi dairesi NACE Kodu Değişikliği Talep Dilekçesi ile başvurmanız gerekir.
  • Sunulan dilekçe üzerinde istenen faaliyet kodu ile, faaliyet alanı için belirtilen altı faaliyet kodu birbirine uygunsa, vergi dairesinden sonra işyerinin bağlı olduğu ticaret odasına başvurulması gerekir.
  • İnternet  üzerinden SGK'nın sistemi kullanılarak da kod değişikliği yapılabilir. 

İlave NACE Kodu Talebi Nedir?

İlave NACE kodu talebi, bir işletmenin mevcut faaliyet alanına ek olarak yeni bir faaliyet alanına girmesi gerektiğinde yapılan bir taleptir. İşletme, yeni bir NACE kodu talep ederek ek faaliyet alanlarının sınıflandırılması için TÜİK'ten onay alır.

İşletme, TÜİK'in internet sitesinde yer alan "TEFS Değişiklik Talep Formu"nu doldurarak ilave NACE kodu talebinde bulunabilir. Form, işletmenin faaliyetlerine ilişkin diğer bilgileri de içermelidir. Bu talebin değerlendirilmesi sonucunda yeni bir NACE kodu ve faaliyet alanı için onay alacaktır.

İşletmelerin faaliyetleri zamanla değişebilir ve yeni faaliyet alanlarına girebilirler. Bu durumda işletmelerin NACE kodlarının güncellenmesi gerekir. İşletmeler, mevcut faaliyet alanlarına ek olarak yeni bir faaliyet alanına girdiklerinde ilave NACE kodu talebinde bulunarak faaliyetlerinin doğru bir şekilde sınıflandırılmasını sağlayabilirler.

İlave NACE kodu talebinin değerlendirilmesi TÜİK tarafından yapılır. İşletmenin yeni faaliyet alanı, TEFS listesi kullanılarak sınıflandırılır ve yeni bir NACE kodu belirlenir. Talep edilen NACE kodu uygun görülürse işletme onay alarak yeni bir faaliyet alanı için NACE koduna sahip olur.

İlave NACE kodu talebi, işletmelerin faaliyetlerinin doğru bir şekilde sınıflandırılması için önemlidir. Bu sayede işletmelerin faaliyetleri hakkında doğru ve detaylı bilgi toplanabilir ve ekonomik veriler daha doğru bir şekilde değerlendirilebilir. Ayrıca ilave NACE kodu talebinde bulunan işletmeler, yeni faaliyet alanları için doğru bir sınıflandırma elde ederek daha iyi bir şekilde analiz edilebilir ve değerlendirilebilir.

NACE Kodları Kim ve Hangi Kurum Tarafından Belirlenmektedir?

NACE kodları, Avrupa Birliği (AB) tarafından belirlenen bir standarttır. AB, her sektör için benzersiz NACE kodlarının oluşturulmasından sorumludur. Bu kodlar, işletmelerin faaliyet alanlarını sınıflandırmak ve ekonomik verileri toplamak için kullanılır.

Türkiye'de ise NACE kodları, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından hazırlanan Türkiye Ekonomik Faaliyet Sınıflandırması (TEFS) listesi kullanılarak belirlenir. TEFS listesi, işletmelerin faaliyetlerini 21 bölüm ve 732 alt sektöre göre sınıflandırır. Bu sınıflandırma, Türkiye'deki ekonomik verilerin toplanması ve analiz edilmesi için önemlidir.

NACE kodları, işletmelerin faaliyet alanlarını belirlemek ve ekonomik verileri toplamak için standart bir yöntem sağlar. Bu standart yöntem sayesinde farklı sektörlerdeki işletmelerin faaliyetleri kolayca karşılaştırılabilir ve ekonomik analizler yapılabilir. NACE kodları, işletmelerin faaliyetlerine ilişkin bilgilerin doğru ve tutarlı bir şekilde toplanmasını sağlar.

Sonuç olarak NACE kodları işletmelerin faaliyetlerini sınıflandırmak ve ekonomik verileri toplamak için kullanılan bir standarttır. Türkiye'deki işletmelerin faaliyetleri de TEFS listesi kullanılarak NACE kodlarına göre sınıflandırılır. İşletmeler, faaliyet alanlarında değişiklik olduğunda veya yeni bir faaliyet alanına girdiklerinde NACE kodu değişikliği veya ilave NACE kodu talebinde bulunarak faaliyetlerinin doğru bir şekilde sınıflandırılmasını sağlayabilirler.

e-Ticaret Nace Kodu Nedir?

e-Ticaret işletme sahipleri, satış ve pazarlama faaliyetlerine başlamadan veya Ticaret Odası Kaydı yapamadan önce NACE kodunu öğrenmelidir. E-Ticaret işletmeleri için NACE Kodu: 47.91.14 (Radyo, Televizyon, Posta Yoluyla veya İnternet Üzerinden Yapılan Perakende Ticaret) olarak belirlenmiştir.

Sorgulama işlemini kendiniz gerçekleştirmek isterseniz yukarıda bahsettiğimiz sorgulama işlemleri ve adımlarını izleyerek NACE kodlarına ulaşabilirsiniz. Bununla birlikte işletme sahipleri mali müşavirlerinden destek alarak NACE kodlarını edinebilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

NACE kodları hakkında merak edilen birçok detay bulunur. Kodlama süreci hakkında merak edilenleri okuyucularımız için derledik.

NACE kodu nereden öğrenilir?

NACE kodlarını öğrenmek için resmi NACE kodu veritabanlarına, Avrupa Birliği Resmi web sitesine, ticaret odaları ve ticaret bakanlıklarına, ülke resmi istatistik kurumlarına, ya da internet kaynaklarına başvurulabilir.

NACE ne demektir? Açılımı nedir?

NACE kodu, “Nomenclature générale des activités économiques dans les Communautés Européennes” ifadesinin kısaltmasıdır ve Türkçe anlamı “Avrupa Topluluğundaki Ekonomik Faaliyetlerin Genel Sınıflandırması”dır. NACE kodları, Avrupa Ekonomik Topluluğu (şu anda Avrupa Birliği) tarafından geliştirilen ve Avrupa ülkeleri arasında ekonomik faaliyetlerin sınıflandırılması için kullanılan bir standart kod sistemidir.

NACE kodu kimlere verilir?

NACE kodları, ekonomik faaliyetlerin sınıflandırılması ve istatistiksel raporlama amacıyla kullanılan bir sistem olduğundan, genellikle iş dünyası, ekonomi ve istatistik alanlarında faaliyet gösteren kişilere, kurumlara ve tüzel kişiliklere verilir.

Bir firmanın en fazla kaç adet NACE kodu olabilir?

Bir firmanın NACE kodu sayısı, firmanın faaliyet gösterdiği sektörler ve endüstrilere bağlı olarak değişebilir. Herhangi bir firmanın birden fazla NACE kodu olabilir. Bir firmanın faaliyet alanı ve çeşitliliği ne kadar genişse o kadar fazla NACE kodu alabilir.

Ön Muhasebe işlemlerinin en kolay yolu!

Şirketinizi kurduktan sonra Ön Muhasebe süreçlerini ve ofis işlerinizi optimize etmek, işletmenizin devamlılığı için oldukça önemli bir konu. İster mobilde ister masaüstünde, internet erişimi olan her yerden cari takibinizi yapın, fatura kesin, gönderin, stok durumunuzu kontrol edin. Size Muhasebe işlemlerini ve işletmenizin finansal takibini KolayBi' ile gerçekleştirirken 14 Gün Boyunca Ücretsiz Deneyin!

No items found.

Nace Kodu Nedir? Nace Kodu Sorgulaması Nasıl Yapılır?

Ertuğrul Karakaş

İçerik Yazarı