Kayyum, kelimesi hukuki olarak “Belli bir malın yönetilmesi ya da belli bir işin yapılması görevlendirilmesi amacıyla atanan kişi” anlamına gelmektedir. Genellikle usulsüzlük yapılan şirketlere özel kurumlara, şirketlere, devletin el koyduktan sonra atadığı yöneticilerdir.
NOT: Kayyum da vasi gibi vesayet organlarından birisidir. Ancak vasi vesayet altındaki kimsenin hem kendisini hem de mal varlığını gözetlemek, yönetmek ve hukuki işlemlerde onu temsil etmek üzere atandığı halde, sadece belirli işleri görmek veya mal varlığını yönetmek için görevlendirilir.
Kayyum Nasıl Atanır?
Türk Medeni Kanununda detaylı açıklamasına yer verilen kayyum nasıl atanır, kayyumun atanabilmesi için hangi durumların meydana gelmesi gerekiyor? Merak ediyorsanız hemen yanıtlayalım.
Kayyum, usulsüzlük yapıldığı belirlenen özel kurumlara ve şirketlere devlet el koyduktan sonra atanan yöneticidir. Bu yöneticiler mahkeme tarafından atanır. Atanan bu kişiler, makamlarının kendilerine verdiği yetki ve görevler çerçevesinde çalışmalarını sürdürür.
İlgili içerik: Konkordato Nedir? Konkordato'nun Hukuksal Karşılığı Nedir?
Kayyumun Görev ve Yetkileri Nelerdir?
Atama yapılan şirkette kayyumun görevleri mahkeme tarafından belirlenir. Bu görev ve yetkiler geçicidir. Kayyumun yetkileri atanmasına neden olan durumlarla sınırlıdır. Kayyumun görev ve sorumlulukları kanunla belirlenmekle birlikte oluşan özel durumlara göre de değişiklik göstermektedir. Çünkü kayyumun yetkileri sınırlıdır ve bu yetkiler dışında hareket edemez. Yani kayyum eğer belli bir görev dahilinde atanırsa o görevini yerine getirmekle yükümlü olacaktır. Onun dışında şirketle ilgili kendi tasarrufunda kararlar veremez. Çünkü diğer türlü sınırsız yetkili bir kayyum olursa kötü niyetle bunu kullanabilir ve yasalardaki haklarının ihlal edebilir. Aslında devlet bu şekilde şirketi de koruma altına almaktadır. Örneğin şirketteki yönetim kurulu belirlenmeden genel kurul toplantıya çağrılmıyor ise ona göre yetkilendirme yapılır ve eğer bu tür yetkilendirme yapılmaz ise şirket işlev yapamaz hale gelmektedir. Devlette alınan bu mahkeme kararını ona uygun bir şekilde yapmak zorunluluğundadır. Çünkü her ne kadar kayyuma devredilse de o şirketin işleyişi bozulmaması gerekmektedir. Devlette bu yüzden bu tür ticaret kanunlarını belirlerken şirketlerin lehine kanunlar çıkarmaktadır. Bu da şirkete ağır darbe vurmaktadır.
Kayyum Atama Durumları
Temsil Kayyumluk: Vesayet makamı bazı sebeplerden veya kanunda belirtilen hallerde, bir ilgilinin isteği üzerine veya resen kayyım atar.
Yönetim Kayyumluğu: Yönetim kayyumluğunun temel çıkış noktası, kimsenin yönetiminde olmayan malların yönetim kayyımı tarafından korunup, güvence altına alınmasıdır. Geçerli sebeplerin özünde bir kimsenin uzun zamandan beri bulunamaması ve oturduğu yerin bilinememesi nedeniyle kendi terekesinde bir yönetim ihtiyacı doğması yer almaktadır.
İstek Üzerine Kayyumluk: İsteğe bağlı kısıtlama sebeplerinden birisinin oluşması durumunda ergin kişinin isteği üzerine kayyum atanır.
İlginizi Çekebilecek Diğer İçerikler:,
Konkordato Nedir? Konkordato'nun Hukuksal Karşılığı Nedir?
