Envanter Defteri Nedir? Nasıl Tutulur?

Envanter Defteri Nedir?

Envanter defteri, bir işletmenin sahip olduğu tüm mal ve hizmetlerin kaydedildiği önemli bir belgedir. Bu defter, işletmenin faaliyetleri ve mali durumu hakkında önemli bilgiler sağlar. İşletme sahipleri ve muhasebe departmanları, envanter defterini tutarak işletmenin finansal durumunu takip edebilir ve gerekli düzenlemeleri yapabilir.

Envanter defteri, bir ticari işletmenin açılış tarihinden itibaren her hesap dönemi sonunda alacakları, borçları ve taşınmazlar gibi tüm varlık ve borçlarını teker teker kaydederek takip ettiği sıra numaralı ve ciltli defterdir. Envanter defteri bir ticari defter niteliğindedir. Türk Ticaret Kanunu’nun 64.maddesinde envanter defterine dair hususlar belirtilmiştir.

Ticari işletmeler için envanter defteri oldukça önemlidir. Envanter defterinin tutulduğu hesap dönemi 12 ayı geçmemektedir. Vergi Usul Kanunu’na göre envanter; düzenli olarak faaliyet gösteren bir işletmenin, faaliyetlerine uygun olan sürede ve her durumda hesap döneminin sonundan başlayarak üç ay içinde çıkarılıp deftere kaydı yapılır.

Envanter defteri ile bir işletmenin alacak/verecekleri takip edilir. Usulüne uygun olarak hazırlanmış bir envanter defterinden işletmelerin tüm varlığı hakkında bilgi sahibi olunabildiği gibikazançları da belirlenebilmektedir.

Envanter Defteri Ne İşe Yarar?

Envanter defteri; belirli bir tarihe ait borç, alacak ve varlık miktarının sayım ve kontrol yöntemiyle kaydedilmesini sağlar. Bu varlıklar, stoklar, makine ve ekipmanlar, araçlar, binalar, ofis malzemeleri ve diğer tüm mal ve hizmetleri içerir.

Envanter defteri sayesinde işletmenin finansal durumu hakkında birçok önemli bilgiye erişmek mümkündür. Örneğin, işletmenin hangi ürünlerinin en çok satıldığı, hangi stokların azaldığı ve hangi varlıkların bakım ve onarıma ihtiyacı olduğu hakkında bilgi sağlar.

Envanter defteri ayrıca bir işletmenin vergi beyannameleri, mali tablolar ve diğer finansal belgeler için önemli bir kaynak olabilir. Envanter defteri, bir işletmenin sahip olduğu varlıkların doğru bir şekilde değerlendirilmesini sağlar ve işletmenin mali durumunun doğru bir şekilde hesaplanmasına yardımcı olur.

Envanter Defteri Nasıl Tutulur?

Envanter defteri tutmak, doğru ve düzenli kayıt tutma becerileri gerektirir. Kayıtların tam ve düzenli bir biçimde tutulması gerekir. İşletme sahipleri veya muhasebe departmanları, envanter defterini manuel olarak veya bir yazılım programı aracılığıyla tutabilir. Hangi yöntemin kullanılacağına karar vermek, işletmenin büyüklüğüne ve faaliyet türüne bağlıdır.

Manuel envanter defteri tutarken işletmenin sahip olduğu tüm varlıkların adını, fiyatını, tarihini ve miktarını kaydetmek gerekir. Envanter defterindeki tüm kayıtların doğru olması ve güncel tutulması önemlidir. İşletme sahipleri, envanter defterinin kayıtlarını güncel tutmak için belirli bir zaman ayırmalıdır.

Yazılım programları, envanter defterinin tutulmasını kolaylaştırır ve kayıt tutma işlemini otomatikleştirir. Bu yazılım programları, işletme sahiplerinin envanter defterini daha kolay takip etmelerine ve güncellemelerine yardımcı olabilir.

Envanter Defteri Tutulurken Nelere Dikkat Edilmeli?

Envante rdefteri tutulurken dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:

Türkçe olarak tutulmalı ve Türk Lirası birim olarak kullanılmalıdır.
Kayıtlar eksiksiz ve düzenli olarak yapılmalıdır.
Kayıtlar arası boşluk olmamalı ve satır atlanmamalıdır.
Ciltli defterlerden sayfa koparılmamalıdır.
Müteharrik yapraklarda yaprak sıralaması değiştirilemez.
Kayıtların üzeri çizilerek silinip değiştirilemez.
Hataların değişiklikleri, muhasebe esaslarına göre gerçekleştirilmelidir.
Hataların değişiklikleri muhasebe esaslarına göre gerçekleştirilmelidir.
Fiziki defterler kullanılmaya başlanmadan önce açılış onayları yaptırılmalıdır.
Yeterli yaprak sayısı bulunması durumunda bitmemiş defterler bir sonraki hesap döneminin ilkayında onaylatılarak kullanılmaya devam edilebilir.

üst üste kitap ve defterler ve merdiven görseli

Envanter Defterinde Yapılan Hatalar Nasıl Düzeltilir?

Envanter defterinde yapılan hatalar, işletmenin mali durumunu yanlış yansıtabilir ve finansal açıdan sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, hataların düzeltilmesi önemlidir. İşletme sahipleri, envanter defterindeki hataları belirlemek için düzenli olarak envanter kontrolü yapmalıdır. Hatalar tespit edildikten sonra, işletme sahipleri hataları düzeltmek için aşağıdaki adımları izleyebilir:

1. Hatalı kayıtların belirlenmesi: İşletme sahipleri, envanter defterinde hatalı kayıtları belirlemek için envanter kontrolü yapmalıdır. Hatalı kayıtların nedeni belirlendikten sonra, gerekli düzeltmeler yapılabilir.

2. Düzeltme kayıtlarının hazırlanması: Hatalı kayıtların düzeltilmesi için düzeltme kayıtları hazırlanmalıdır. Düzeltme kaydı, hatalı kaydı iptal etmek veya değiştirmek için kullanılır.

3. Envanter defterinde düzeltme kayıtlarının yapılması: Düzeltme kayıtları, envanter defterinde hatalı kayıtların yanında belirtilmelidir. Envanter defterinde yer alan hiçbir bilginin anlaşılamaz hale gelecek biçimde silinmemesi gerekir. Tüm kayıtlar, işletmenin finansal durumunu doğru bir şekilde yansıtacak şekilde hazırlanmalıdır.

4. İşletme sahiplerinin ve muhasebe departmanının envanter defterini güncellemesi: Düzeltme kayıtları yapıldıktan sonra, envanter defteri güncellenmeli ve tüm kayıtların doğru olduğundan emin olunmalıdır. Bu süreçte, envanter defterinin diğer kayıtlarıyla tutarlılığı sağlanmalıdır.

Envanter Defterinde Hangi Bilgiler Yer Almalıdır?

Envanter defteri, işletmenin sahip olduğu tüm varlıkların kaydedildiği bir belgedir. Bu nedenle, envanter defterinde yer alması gereken bilgiler aşağıdaki gibi olabilir:

Varlık adı: İşletmenin sahip olduğu her varlık, envanter defterinde kaydedilmelidir. Varlık adı, envanter defterinde her varlık için ayrılan alanın başına yazılmalıdır.

Fiyat: Varlıkların fiyatı, envanter defterinde kaydedilmelidir. Bu, işletmenin sahip olduğu varlıkların değerinin belirlenmesine yardımcı olur.

Tarih: Varlıkların satın alma tarihi, envanter defterinde kaydedilmelidir. Bu, işletmenin varlıklarının ne zaman satın alındığını ve ne zaman bakım gerektiğini takip etmesine yardımcı olur.

Miktar: Varlıkların miktarı, envanter defterinde kaydedilmelidir. Bu, işletmenin stoklarının ne kadar olduğunu ve hangi varlıkların yenilenmesi veya satın alınması gerektiğini belirlemesine yardımcı olur.

Depolama yeri: Varlıkların nerede saklandığı veya depolandığı, envanter defterinde kaydedilmelidir. Bu, işletme sahiplerinin varlıklarının güvenli bir şekilde saklandığından emin olmasına yardımcı olur.

Satış bilgileri: Satılan varlıkların satış tarihi ve satış fiyatı, envanter defterinde kaydedilmelidir. Bu, işletmenin satış verilerini takip etmesine yardımcı olur ve hangi varlıkların satılması gerektiği konusunda karar verilmesine yardımcı olur.

Envanter Defteri Tutmanın İşletmeye Faydaları Nelerdir?

Envanter defteri tutmak, bir işletmenin finansal durumunu takip etmesine ve yönetmesine yardımcı olur. İşletme sahipleri, envanter defteri tutarak aşağıdaki faydaları elde edebilir:

• Stok takibi: Envanter defteri sayesinde, işletmenin sahip olduğu stokların miktarı ve değeri takip edilebilir. Bu, işletmenin hangi stokların yenilenmesi veya satın alınması gerektiğini belirlemesine yardımcı olur.

• Mali durum takibi: Envanter defteri, işletmenin finansal durumunu takip etmesine yardımcı olur. İşletme sahipleri, envanter defteri sayesinde işletmenin sahip olduğu varlıkların değerini belirleyebilir ve işletmenin finansal açıdan sağlıklı olup olmadığını takip edebilir.

• Vergi beyannameleri: Envanter defteri, işletmenin vergi beyannameleri için önemli bir kaynak olabilir. İşletme sahipleri, envanter defteri sayesinde vergi beyannamelerini doğru bir şekilde doldurabilir ve işletmenin vergi yükümlülüklerini yerine getirebilir.

• İşletme planlama: Envanter defteri, işletme sahiplerinin işletme planlamasını kolaylaştırır. İşletme sahipleri, envanter defterindeki verileri kullanarak işletme stratejilerini belirleyebilir ve işletmenin büyümesini ve gelişmesini sağlayabilir.

• Finansal raporlama: Envanter defteri, işletmenin finansal raporlarının hazırlanmasına yardımcı olur. İşletme sahipleri, envanter defterindeki verileri kullanarak finansal raporları hazırlayabilir ve işletmenin finansal durumunu raporlayabilir.

• Sonuç olarak envanter defteri, bir işletme için önemli bir belgedir. İşletme sahipleri, envanter defterini doğru ve güncel tutarak işletmenin finansal durumunu takip edebilir ve gerekli düzenlemeleri yapabilir. Envanter defteri, işletmenin mali durumunu doğru bir şekilde yansıtır ve işletme sahiplerinin işletme stratejilerini belirlemesine ve finansal raporları hazırlamasına yardımcı olur.

Envanter Defteri Ne Zaman Tasdik Ettirilir?

Tasdik, işletmenin envanter defterinin doğru ve güncel olduğunu onaylamak için yapılan bir işlemdir. Envanter defterinin tasdik ettirilmesi, işletmenin finansal kayıtlarının doğru olduğunu kanıtlar. Tasdik işlemi, genellikle işletmenin mali yılının sonunda yapılır ve bir bağımsız denetim firması tarafından gerçekleştirilir.

Tasdik ettirme işlemi, işletmenin sahip olduğu varlıkların doğru bir şekilde kaydedildiğini ve envanter defterinin doğru bir şekilde tutulduğunu gösterir. Bu, işletmenin finansal açıdan güvenilirliğini artırır ve işletmenin müşterileri, yatırımcıları ve tedarikçileri için önemli bir bilgi kaynağıdır.

e-Defter Mükellefleri Envanter Defteri Tasdik Ettirecek mi?

E-Defter mükellefleri, envanter defteri tasdik ettirmelidir. Hangi defterlerin tasdik edilmesi gerektiğini öğrenebilmek için öncelikle mükellefiyet durumuna göre defter durumlarını incelemek gerekir.

Gelir Vergisi Mükelleflerince Tutulacak Defterler:

Bilanço Esasına Göre Tutulacak Defterler (GerçekKişiler)

Yevmiye Defteri
Defter-i Kebir (büyük defter)
Envanter Defteri

Konu ile ilgili sık sorulan soruları sizler için derledik

Envanter Defteri Açılış Onayı Nasıl Gerçekleştirilir?

Envanter defteri açılış onayı için gerekli bilgilerin eksiksiz bir şekilde toparlanması gerekir. Açılış onayı içingerekli bilgiler aşağıdaki gibidir;

MERSİS numarası
Envanter defterinin hangi türden ve kaç sayfa olduğu
Defter sahibinin adı, unvanı, iletişim bilgileri
İşletmenin faaliyet alanı/sektörü ve merkezi
Hesap dönemi
Onaylanma tarihi
Onaylayanın resmi mührü ve imzası

Envanter defterinin içinde neler yer almalı?

Envanter defteri kullanılarak düzenlitakip yapılabilir. Bu avantajlar doğrultusunda eksiksiz ve düzenli bir envanter defteri, ticari işletmeler için önemli bir referans kaynağı olacaktır. Envanter defterinin içerisinde şunlar yer almaktadır;

Açılış ve kapanış mizanları,
Bilanço ve gelir tablosu,
Stok envanterlisteleri,
Demirbaş ve amortisman listeleri,
Alınan veverilen çekler ile senetler,
Verilen-alınandepozito ve teminatlar,
Menkulkıymetler, hisse senetleri, tahvil ve bono ayrıntıları,
Gelecek yıladevreden giderler ve gelir tahakkukları,
Gelecek yıla devreden kredi ödeme planları

Kolektif ve Komandit Şirketler Tarafından Tutulacak Defterler Hangileridir?

Yevmiye Defteri
Defter-i Kebir (büyük defter)
Envanter Defteri
Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri

Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ’in 5. maddesinin 2. bendine istinaden kolektif ve komandit şirketler yevmiye, kebir ve envanter defterlerine ek olarak genel kurul toplantı ve müzakere defterini de tutmalıdır.

Envanter defteri nasıl yazılmalıdır?

Açık anlaşılır ve şekilde, Türkçe olarak yazılmalı ve tutulmalıdır. Kısaltmalar, semboller ve işaretler belirgin ve tekdüze şekilde yazılmalıdır.

Envanter defterlerini kimler tutar?

Türk Ticaret Kanunu (6102), Gümrik ve Ticaret Bakanlığı ve Gümrük Bakanlığı'nın müşterek çalışmasıyla ortaya çıakrılan Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ doğrultusunda, bütün kurumlar vergi mükellefleri ve birinci sınıf tüccarın tutmak zorunda oldukları defterler başlığı altındaki defter türlerine eklenmiştir.

Envanter defterini tutmak zorunlu mu?

Türk Ticaret Kanunu gereğince, Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ kapsamında, gerçek veya tüzel kişi olup olmadığına bakılmaksızın, her tacirin tutmakla yükümlü olduğu bir defterdir.