Tahakkuk kelimesi TDK’ye göre ‘gerçekleşme, yerine gelme' anlamına gelmektedir. Vergi tahakkuku terimi ise tarh ve tebliğ edilmiş durumdaki bir verginin ödenmesi gereken bir safhaya gelmesi halidir. Vergi tahakkuku durumu söz konusu olduğunda tarih ve tebliğ edilen vergi miktarı, borçluya tahakkuk fişi ile birlikte gönderilir. Yapılan beyan kapsamında alınan vergiler, tahakkuk fişi ile tahakkuk ettirilir. Böylece ilgili alacağın resmi bir belgeye dayandırılarak ''tahakkuk ettirilmesi'' yani tahsilatının ya da ödemesinin kesinleşmesi anlamına gelmektedir.
Tahakkuk fişi, vergi mükelleflerine yönelik bilgilendirmeler için verilmektedir. Yani tahakkuk fişi ile verginin ödenmesi gerektiği belirtilir. Diğer bir deyişle, borçlu olan kimseye tahakkuk fişi verilmektedir. Tahakkuk fişi, ödenmesi gereken verginin son tarih aralığında olduğunu belirtir ve vergi mükellefine verilir. Tebliğ edilen vergi borcunun ödenmesi gerektiği ve gerekli bilgiler, tahakkuk fişinde yazılı olarak beyan edilir.
Tahakkuk fişi ile mükellefe vergi ödeme emri gönderilmektedir. Mükellefin borca bir itirazı olmaması durumunda işlem, vergi mükellefine çeşitli belgeler vasıtası ile bildirilir. Bu bakımdan tahakkuk fişi, bu verginin ödenmesi gerektiğini belirten bir belge olma özelliğini taşır. Eğer vergi mükellefi borcunu ödemezse haciz süreci başlatılabilir.
Tahakkuk Fişinde Bulunması Gereken Bilgiler Nelerdir?
Bir tahakkuk fişinde bulunması zorunlu bilgiler şunlardır:
- Verginin hesabı
- Verginin matrahı
- Verginin tam miktarı
- Tahakkuk fişinin tanzim tarihi
- Vergi mükellefinin gerçek kişi olması durumunda adı ve soyadı, tüzel kişi olması durumunda ise unvanı
- Vergi mahkemesinde davanın açılması ve düzeltmeyle alakalı hükümlere ait kısa bir bilgi
- Tahakkuk fişinin sıranumarası
- Düzenlenen vergi beyannamesinin tarihi
- İlgili verginin nevi
- Düzenlenen vergi beyannamesinin dâhil olduğu vergilendirme dönemi
- Vergi mükellefinin açıkve güncel adres bilgileri
Tahakkuk Fişi Ne İşe Yarar?
Tahakkuk fişi, vergi kanunlarında belirtilen beyan üzerine alınan vergilerin tarh ile tahakkuk ettirilmesini sağlar. Vergi daireleri tarafından beyanname alınmasıyla tahakkuk fişi de tanzim edilebilir. Bu tanzim edilen tahakkuk fişinin bir nüshası vergi mükellefine; diğer bir nüshası da beyannameyi mükellef adına tutan vergi dairesine tevdi edilmektedir. Böylece bu adımlarla vergi tahakkuk edilmektedir. Ek olarak, vergi tahakkuk fişinin vergi mükellefine verilen nüshası, beyanname makbuzu olarak da kullanılır.
Tahakkuk Fişi Nasıl Alınır?
Tahakkuk fişi vergi dairesi tarafından düzenlenmektedir. Tahakkuk fişi iki nüsha olarak çıkarılır; ilk nüshası vergi mükellefine diğer nüshası ise mükellef adına vergi dairesine verilir.
Bazı durumlarda vergi mükellefine gönderilen tahakkuk fişi, vergi beyannamesini veren kişi tarafından teslim alınamayabilir. Bu durumda vergiye ait olantahakkuk işlemi durmaz veya aksamaz. Akabinde tahakkuk fişi, vergi mükellefinin adresine posta yolu ile gönderilmektedir.
KDV Tahakkuk Kaydı Nedir?
İşletmeler, müşterileri gibi KDV öderve müşterilerinden de KDV tahsil ederler. Bu işleme KDV tahakkuk kaydı denir.
KDV Kanunu, işletmelere müşterilerinden tahsil ettikleri KDV’nin kalanını, ödedikleri tutardan düşüldükten sonra ödemelerini emreder. Mahsup kaydına göre her ayın sonunda ödeme yapılması gerekmektedir. Bir ay içinde alınan KDV ve ödenen KDV tutarları muhasebe kayıtları ile birbirinden çıkarılır.
Tahakkuk Fişi Hangi Durumlarda Kullanılır?
Tahakkuk fişi, aşağıdaki durumlarda kullanılabilmektedir:
Hizmet faturaları için tahakkuk: Bir işletme, müşterisine sunduğu hizmetin ücreini tahakkuk ettirirken, tahakkuk fişi kullanabilir. Örneğin bir işletmenin verdiği hizmete karşılık borcunu tahakkuk ettirmesi, ilgili ödemenin tahsilatının gerçekleştirilmesi yönünde tahakkuk fişi düzenleyebilmektedir.
Ürün teslimatı sonrası tahakkuk: Bir işletme, müşterisine ürün teslim ettiğinde, teslimat için tahakkuk ettirdiği faturayı tahakkuk fişi olarak kullanabilir.
Taksit ödemeleri için tahakkuk fişi: Bir işletme, müşterisine taksitli ödeme seçeneği sunarsa, alacağı her taksit ödemesi için ayrı ayrı tahakkuk fişi düzenleyebilir. Bu şekilde alacaklıdan tahsil edilecek olan tutar, tahakkuk edilmiş olur.
Bu içeriklerimiz de ilginizi çekebilir:
Tebligat Nedir? e-Tebligat Sorgulaması Nasıl Yapılır?
