Tahsilat Makbuzu Nedir? Tahsilat Makbuzu Nasıl Kesilir?

Ertuğrul Karakaş

İçerik Yazarı

 Tahsilat Makbuzu Örneği
Muhasebe
Yayımlanma Tarihi:
October 13, 2021
Güncelleme Tarihi:
16/10/2023
0 dk

Tahsilat Makbuzu Nedir?

Tahsilat makbuzu, satışı yapılmış bir mal veya hizmetin ödeme işlemi esnasında kesilen makbuzudur. Tahsilat makbuzu iki ticari taraf arasında gerçekleştirilen mal/hizmet alış-satışında düzenlenmesi gereken bir makbuz türüdür, diyebiliriz. Satışı yapılan ürünün parası ödendiği esnasında tahsilat makbuzu düzenlenir. Ürünün ödemesinin tamamının veya bir kısmının yapılması halinde düzenlenebilen tahsilat makbuzu sayesinde müşterinizden aldığınız ödemeyi resmî bir şekilde belgelersiniz. Eğer aldığınız ürün veya hizmette bir sorun yaşarsanız bu belgeyi ibraz edebilirsiniz. Bu bakımdan tahsilat makbuzu hukuki bir nitelik taşır.

pos makinesi görseli ve kartı tutan el görseli

Tahsilat makbuzu; kıymetli evrak, mal, para ya da buna benzer değerlerin teslim alındığını kanıtlamak amacı ile düzenlenmektedir.

Tahsilat makbuzu kesmeye gerek olmayan durumlar şunlardır;

  • Yazar kasadan nakit para ile ödeme yapıldığında fiş kesilmesi sonucu elde edilen satış fişi,
  • Kredi kartı ile ödeme yapıldığında elde edilen kredi kartı slipi,
  • Banka üzerinden yapılan havale ya da EFT ile ödeme yapıldığında elde edilen banka dekontu tahsilat makbuzu yerine geçen belgeler varsa.  

Tahsilat makbuzu kesildiği durumlarda, bu makbuzun orijinali müşteriye teslim edilirken sureti işletmeye aittir.

Tahsilat Makbuzu Nasıl Kesilir?

Tahsilat makbuzu kesilmeden önce, zorunlu alanların doldurulması gerekir. Üstüne şirket kaşesi basılan makbuz, iki nüsha şeklinde alıcı ve satıcıda bulunur. Tahsilat Makbuzu üzerinde mutlaka firma logonuz, adres bilginiz ve tahsilat makbuzunun seri numarası yer almalıdır. 

Tahsilat makbuzu, alışveriş yapılan gün içerisinde kesilmesi gerekir. Eğer sonraki aya bırakılırsa vergilerin yanlış hesaplanmasına sebep olabilir. Kayıt dışı işlemlerin önüne geçmek için tahsilat makbuzlarında bir limit belirlenmiştir. 7000 TL üstündeki ödemeler PTT, banka veya finansal kuruluşlar tarafından yapılır.

Tahsilat Makbuzu Nasıl Doldurulur?

Tahsilat makbuzu kesilmeden önce gerekli alanların doldurulması gerektiğine değinmiştik. Eğer zorunlu alanlar doldurulmazsa belge geçersiz sayılabilir. Tahsilat makbuzunda hem düzenleyen hem de alan kişilerin bilgileri yer alır.

Makbuzu düzenleyen kişinin doldurması gereken alanlar;

  • Adı, soyadı ve unvanı
  • Adres ve telefon numarası
  • Tahsilat makbuzunun düzenlendiği tarih
  • Ödeme tutarı (yazı ve sayı ile)
  • Ödemenin hangi amaçla yapıldığı
  • Ödemenin çek ile yapılması durumunda çek numarası ve hangi bankaya ait olduğunun bilgilerine yer verilmelidir.

Ödemeyi yapan şahıs da adını ve soyadını doldurduktan sonra imza alanına imzasını attığında makbuz doldurma işlemi tamamlanır. Tahsilat makbuzunu her iki taraf da saklamalıdır. 

Tahsilat Makbuzu Düzenlerken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

  • Tahsilat makbuzu düzenleyen taraf, karşı taraftan makbuzdaki bilgilerin doğruluğuna dair gerekli alanı imzalaması gerekmektedir. Böylece makbuz, yasal teminatları karşılamış olacaktır.
  • Tahsilat makbuzunda gerekli yerlerin doldurulmasından sonra, boş bırakılmış alanlara çizik atılması, daha sonra makbuz üzerinde keyfi düzenlemelerin önüne geçecektir.
  • Ödemeyi alan kişinin makbuz üzerinde mutlaka adı ve soyadı geçmelidir.

Tahsilat Makbuzu Kimler Tarafından Kesilir? 

İlgili taraflarca düzenlenen tahsilat makbuzunun, iki nüsha olarak hem alıcıda hem de satıcı tarafta bulunması gerekmektedir. Alıcı ve satıcı arasında gerçekleşen ticari faaliyete dair ödemenin yapıldığını gösteren tahsilat makbuzunu, ürün/hizmeti sağlayan kişi veya işletme tarafından kesilmesi gerekmektedir. Tahsilat makbuzu, her zaman ödemeyi alan kişi tarafından düzenlenmektedir.

Tahsilat Makbuzu Örneği 2023

✦ Aşağıda örnek tahsilat makbuzu görülmektedir. Burada önemli olarak not düşülmelidir ki, tahsilat makbuzunda, firma adı-logosu ve adresi mutlaka bulunmalıdır.

tahsilat makbuzu
Bkz. Boş Tahsilat Makbuzu Örneği

Tahsilat Makbuzu Hangi Durumlarda Düzenlenir?

Tahsilat makbuzu, herhangi bir alım satım işleminin gerçekleştiği ticari faaliyetlerde, ilgili faaliyeti belgelendirmek için düzenlenmektedir. Tahsilat makbuzu sayesinde, gerçekleştirdğiniz alım satıma ilişkin, ileride herhangi bir problemle karşılaşmanız halinde tahsilat makbuzu ödemenin yapıldığının ispatına dair resmi belge olarak kullanabilirsiniz.

Tahsilat işlemi; banka kartı, havale ve EFT yöntemleri ile yapılabilir. Bu işlemlerin ardından oluşturulan makbuz tahsilat makbuzu olarak kullanılabilir ve tekrardan tahsilat makbuzu düzenlemeye gerek yoktur.

Tediye Makbuzu ile Tahsilat Makbuzu Arasındaki Farklar Nelerdir?

Tediye makbuzu da tahsilat makbuzu gibi ilgili ödemenin çek veya nakit gibi ödemenin elden yapıldığı zamanlarda düzenlenmektedir. Ancak Tediye Makbuzu ve Tahsilat Makbuzu arasındaki temel fark ise makbuzu kimin düzenlediğidir. Tediye makbuzu parayı ödeyen kişi tarafından düzenlenir, tahsilat makbuzunu ödemeyi alan taraf düzenler. Ayrıca her iki makbuzda da ödemeyi alan ile makbuzu kesen kişinin olduğu alan ile ödemeyi yapan ve makbuzu tarfların olduğu kısım aynı yerdedir.

Tediye makbuzununun ne olduğunu ve nasıl düzenlendiği ile ilgili ayrıntılı bilgiye Tediye Makbuzu Nasıl Düzenlenir? adlı blog yazımızdan ulaşabilirsiniz

Tahsilat Makbuzu Düzenleme Limiti Nedir?

7.000 Türk Lirasını aşan her türlü tahsilat ve ödeme işlemlerinde, 459. sıra No'lu Vergi Usul Kanunu uyarınca tahsilat makbuzu düzenleme zorunluluğu bulunmaktadır. İlgili ödemenin bankalar yoluyla ya da PTT aracılığıyla yapılması gerekmektedir.

Tahsilat makbuzu düzenlemenin yanısıra, Vergi Usul Kanunu uyarınca, ilgili mal ve hizmet alımına dair gerekli diğer e-belge türlerinin de (e-fatura, e-irsaliye, serbest meslek makbuzu) düzenleme zorunluluğu bulunmaktadır.

İlgili Vergi Usul Kanunu'nca, bir gün içerisidne yapılan ticari alım satım işleminin 7.000 TL'yi aşması durumunda tahsilat makbuzu düzenlenmemesi durumunda, ödenen miktarın %5'i oranında usulsuzlük cezası uygulanmaktadır.

KolayBi' ile Tahsilatlarınızı Hızlandırın!

KolayBi' tahsilat makbuzu oluşturma özelliği ile kullanıcılarının düzenledikleri tahsilat makbuzlarını doğrudan muhasebe kaydına yansıtlamalarına olanak tanıyarak, kullanışlı arayüzü ile e-belge düzenlemek isteyen herkesin işlerini kolaylaştırmalarına yardımcı olmaktadır. Alış ve satışlarınızın tahsilat makbuzu düzenlemeyi zorunlu kıldığı durumlarda KolayBi' ile tahsilat makbuzlarınızı oluşturarak engellere takılmadan tahsilat süreçlerinizi hızlandırmak için KolayBi' Ön Muhasebe uygulamasını 14 Gün Boyunca Ücretsiz Deneyin!

Bu içeriklerimiz de ilginizi çekebilir: 

e-Belge Nedir? e-Belge Türleri Nelerdir?

e-Beyanname Nedir? Nasıl Düzenlenir?

Müteselsil kefalet nedir?

e-Tahsilat Nedir? Nasıl Yapılır?

Cari/Borç Yaşlandırma Nedir? Nasıl Yapılır?

Tahsilat Makbuzu ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Tahsilat Makbuzunun Düzenlenmesine Hangi Durumlarda Gerek Yoktur?

Tahsilat ödemesinin Havale / EFT yötemiyle gerçekleştiriği durumlarda, Kredi Kartı veya Banka Kartı ile gerçekleştirilen ödemelerde, Tahsilat karşılığı olarak yazar kasadan düzenlenen satış fişi düzenlendiyse, ilgili dekont, banka slibi ve yazar kaşa fişi tahsilat makbuzu yerine geçer ve tekrardan tahsilat makbuzu düzenlenmesine gerek yoktur.

Tahsilat Makbuzu Fatura Yerine Geçer mi?

Tahsilat makbuzu, ürün veya hizmet alımı sınrası, yapılan tahsilat işlemini belgelendirmek için kullanılan bir evraktır. Dolayısıyla, tahsilat makbuzu fatura yerine geçmez.

Tahsilat Makbuzu Nedir? Tahsilat Makbuzu Nasıl Kesilir?

Ertuğrul Karakaş

İçerik Yazarı